Ρυθμίσεις για τις θαλάσσιες μεταφορές.
Αφορά:
1. Πλοία υπό σημαία Κράτους Μέλους της ΕΕ.
2. Φυσικά – νομικά πρόσωπα με ιθαγένεια Κράτους Μέλους της ΕΕ.
3. Οποιοδήποτε νομικό πρόσωπο, οντότητα ή φορέα, εντός ή εκτός του εδάφους της EE, που έχει συσταθεί ή οργανωθεί/ λειτουργεί βάσει της νομοθεσίας Κράτους Μέλους της ΕΕ.
4. Νομικά πρόσωπα, οντότητες ή φορείς που δραστηριοποιούνται εν όλω ή εν μέρει στην ΕΕ (περιλαμβάνονται οι ναυτιλιακές διαχειρίστριες εταιρείες).
Στις 6/10/2022 το Συμβούλιο της Ευρωπαϊκής Ένωσης αποφάσισε την επιβολή νέας, όγδοης κατά σειρά, δέσμης περιοριστικών μέτρων (κυρώσεων) κατά της Ρωσίας λόγω της συνεχιζόμενης κρίσης στην Ουκρανία.
………………………………………………………………………………………………........................................................
Ενοποιημένο κείμενο Κανονισμού (ΕΕ) 833/2014 (εκδοχή 22/7/2022) https://eur-lex.europa.eu/legal-content/EL/TXT/?uri=CELEX%3A02014R0833-20220722
……………………………………………………………………………………………….........................................................
Γενική περιγραφή των νέων περιοριστικών μέτρων (κυρώσεων):
• Oil Price Cap
Το νέο πλαίσιο κυρώσεων προβλέπει, μεταξύ άλλων, τη θέσπιση ανώτατου ορίου τιμών σχετικά με τις θαλάσσιες μεταφορές ρωσικού πετρελαίου (oil price cap) προς τρίτες χώρες.
Η εν λόγω απόφαση του Συμβουλίου ελήφθη επί της αρχής, χωρίς καμία άμεση έννομη συνέπεια ή εφαρμογή, προκειμένου η Ευρωπαϊκή Ένωση να εναρμονισθεί με τις αποφάσεις των επτά πιο ισχυρών Οικονομιών (G7 ). Επί του παρόντος, εκκρεμεί και δεν περιγράφεται στο νέο Κανονισμό 2022/1904 ο τρόπος εφαρμογής του σχεδίου για τις υπηρεσίες θαλάσσιας μεταφοράς ρωσικού πετρελαίου το οποίο θα επιτρέπει σε τρίτες χώρες, που το προμηθεύονται, να το αγοράζουν σε τιμή ίση ή και μικρότερη από το ανώτατο όριο (oil price cap).
Το ανώτατο όριο αγοράς θα καθορισθεί σε επόμενο στάδιο από έναν ευρύ συνασπισμό χωρών (ΗΠΑ, ΕΕ, Ηνωμένο Βασίλειο κ.α.). Για την πλήρη θέση σε εφαρμογή των περιγραφόμενων ρυθμίσεων για το oil price cap και την υλοποίησή τους από τη ναυτιλιακή κοινότητα θα πρέπει να υπάρξει νέα (ομόφωνη) Απόφαση του Συμβουλίου ΕΕ. Ωστόσο, εφόσον για κάποιους λόγους δεν καταστεί εφικτό σε πολιτικό επίπεδο να προσδιοριστεί το oil price cap ή η σχετική απόφαση ληφθεί σε μεταγενέστερο χρόνο μετά τις 5/12/2022, οι μέχρι σήμερα ρυθμίσεις, όπως σας έχουν γνωστοποιηθεί με εγκυκλίους της ΕΕΕ, εξακολουθούν να ισχύουν.
Η μελλοντική εφαρμογή του oil price cap, όπως προαναφέρθηκε, αφορά στη διαμόρφωση πλαισίου που θα επιτρέπει τη μεταφορά ρωσικού πετρελαίου προς τις τρίτες χώρες από πλοία με σημαία Κράτους Μέλους της ΕΕ, καθώς και πλοία ευρωπαϊκής διαχείρισης. Στο ίδιο πλαίσιο, οι ασφαλιστικοί Οργανισμοί με έδρα στην ΕΕ θα επιτρέπεται να παρέχουν κάλυψη για τέτοιες μεταφορές τόσο από πλοία της ΕΕ όσο και τρίτων χωρών, υπό την προϋπόθεση ότι η τιμή αγοράς ανά βαρέλι δεν υπερβαίνει το δημοσιευμένο ανώτατο όριο τιμής.
Τέλος, επισημαίνεται ότι η προοιμιακή διάταξη (Recital) αριθ.10 του Κανονισμού 2022/1904 καλεί την Ευρωπαϊκή Επιτροπή να βρίσκεται σε συνεχή επικοινωνία με το Συμβούλιο και τους εκπροσώπους των βιομηχανιών, όπως η ναυτιλία, που επηρεάζονται από τα νέα περιοριστικά μέτρα (π.χ. oil price cap). Η εν λόγω προοιμιακή διάταξη αναγνωρίζει τη βασιμότητα των ανησυχιών που έχει εκφράσει ο ελληνικός και ευρωπαϊκός εφοπλισμός γενικότερα σε ό,τι αφορά ζητήματα ανταγωνισμού που ενδεχομένως προκύψουν κατά την εφαρμογή των νέων κυρώσεων και ειδικότερα του oil price cap.
• Μεταφορά προς εισαγωγή στην ΕΕ προϊόντων χάλυβα/σιδήρου και άλλων προϊόντων
Το Συμβούλιο αποφάσισε να διευρύνει τον κατάλογο των απαγορευμένων προς εισαγωγή στην Ευρωπαϊκή Ένωση προϊόντων χάλυβα, που είτε κατάγονται (origin) από τη Ρωσία είτε εξάγονται από την εν λόγω χώρα.
……………………………………………………………………………………………….........................................................
2. G7: ΗΠΑ, Καναδάς, Γαλλία, Γερμανία, Ιταλία, Ιαπωνία, Ηνωμένο Βασίλειο, όπου συμμετέχει και η Ευρωπαϊκή Ένωση (ΕΕ).
3. « .. μετά την έναρξη ισχύος της πρώτης απόφασης του Συμβουλίου που θα καταστήσει εφαρμοστέο το ανώτατο όριο τιμών, η Επιτροπή [….] εξετάζει, μεταξύ άλλων, πιθανές πρακτικές καταστρατήγησης της ανώτατης τιμής, όπως η απονηολόγηση (deflagging) πλοίων, και να αξιολογεί τον αντίκτυπό τους στην αποτελεσματικότητα του μηχανισμού ανώτατων τιμών…».
4. βλ. άρθρο 3g (Annex XVII): Ο κατάλογος των προϊόντων σιδήρου και χάλυβα (βλ. παράρτημα XVII), όπου απαγορεύεται η μεταφορά σε οποιαδήποτε χώρα, συμπεριλαμβανομένων χωρών εκτός ΕΕ, έχει διευρυνθεί σημαντικά.
…………………………………………………………………………………………………......................................................
Ειδικότερα, προστέθηκαν νέοι περιορισμοί που απαγορεύουν από 30/9/2023 την εισαγωγή ή την αγορά προϊόντων σιδήρου και χάλυβα που αναφέρονται στο παράρτημα XVII και τα οποία έχουν υποστεί επεξεργασία σε τρίτη χώρα αλλά περιέχουν σίδηρο και χάλυβα ρωσικής προέλευσης.
Επιβάλλονται, επίσης, περαιτέρω περιορισμοί στις εισαγωγές στην Ευρωπαϊκή Ένωση χαρτοπολτού και χαρτιού, καθώς και άλλων προϊόντων, τα οποία θα μπορούσαν να συμβάλουν στην ανάπτυξη του τομέα της άμυνας, στην τεχνολογική βελτίωση της Ρωσίας, ή να παράγουν σημαντικά έσοδα που θα ενισχύσουν την οικονομία της Ρωσίας.
• Ρωσικός Νηογνώμονας
Σε ό,τι αφορά στις νέες κυρώσεις της ΕΕ σε κρατικές οντότητες, επιβάλλεται απαγόρευση συναλλαγών με τον Ρωσικό Νηογνώμονα (Russian Maritime Shipping Register). Στις κυρώσεις συμπεριλαμβάνεται, μεταξύ άλλων, η άρση της αναγνώρισης του Οργανισμού, γεγονός το οποίο έχει ως συνέπεια τα Κράτη Μέλη της ΕΕ να ανακαλέσουν, εφόσον έχουν συνάψει, τη συμφωνία εξουσιοδότησης για τη διενέργεια επιθεωρήσεων και έκδοσης πιστοποιητικών ασφάλειας σε πλοία που φέρουν τη σημαία τους.
Επί του θέματος, αναμένονται διευκρινίσεις από το ΥΝΑΝΠ σχετικά με την εφαρμογή της εν λόγω απαγόρευσης προκειμένου, στη συνέχεια, να σας ενημερώσουμε σχετικά με την ισχύ των πιστοποιητικών που έχουν εκδοθεί από τον Ρωσικό Νηογνώμονα
• Άλλες διατάξεις
Το Συμβούλιο αποφάσισε η απαγόρευση, που επιβλήθηκε στις 23/2/2022 σχετικά με τις εισαγωγές στην Ευρωπαϊκή Ένωση αγαθών και τεχνολογιών που προέρχονται από τις περιφέρειες Ντόνετσκ και Λουχάνσκ , να επεκταθεί και στις περιφέρειες Ζαπορίζια και Χερσώνας.
Επίσης, με τον Κανονισμό 2022/1904 τροποποιείται το άρθρο 3n του Κανονισμού (ΕΕ) 833/2014, όπου διευκρινίζεται ότι οι απαγορεύσεις της παρ. 1 του εν λόγω άρθρου (τεχνική βοήθεια, ασφάλιση, μεσιτεία κ.λπ.), δεν αφορούν στην «παροχή υπηρεσιών πλοήγησης που είναι αναγκαίες για λόγους ασφάλειας ναυσιπλοΐας». Ως εκ τούτου, η παροχή τέτοιων υπηρεσιών σε πλοία που μεταφέρουν ρωσικό αργό πετρέλαιο και προϊόντα δεν απαγορεύεται.
Γενικές παρατηρήσεις
Προς πληρέστερη ενημέρωσή σας, το κείμενο του Κανονισμού 2022/1904 δύναται να αναζητηθεί στον ιστότοπο:
https://eur-lex.europa.eu/legal-content/EN/TXT/PDF/?uri=CELEX:32022R1904&from=EL
Επιπρόσθετα, αναφέρεται ότι η Ευρωπαϊκή Επιτροπή έχει δημιουργήσει τον κάτωθι αναγραφόμενο ιστότοπο, από τον οποίο είναι δυνατή άντληση επίκαιρης πληροφόρησης σχετικά με το ισχύον νομοθετικό πλαίσιο των κυρώσεων της ΕΕ κατά της Ρωσίας, καθώς και άλλων τεχνικών πληροφοριών και διευκρινίσεων που σχετίζονται με την εφαρμογή τους.
https://finance.ec.europa.eu/eu-and-world/sanctions-restrictive-measures/sanctions-adopted-following-russias-military-aggression-against-ukraine_en#latest-updates
…………………………………………………………………………………………….............................................................
5. βλ. Εγκυκλίους ΕΕΕ αριθ. 8637/25-2-2022 και αριθ. 8631/23-2-2022).
………………………………………………………………………………………………..........................................................
Τέλος, σημειώνεται ότι ιδιαίτερη προσοχή απαιτείται σε ό,τι αφορά στις μεταβατικές περιόδους που προβλέπονται στις νέες ρυθμίσεις, ούτως ώστε να διακριβώνονται εγκαίρως τυχόν επιπτώσεις σε υφιστάμενες συμφωνίες μεταφοράς (ναυλοσύμφωνα) αγαθών και προϊόντων που εμπίπτουν στις κυρώσεις της ΕΕ.